‘Goele, boek weg en licht uit! Het is tijd om te slapen.’ Een verzoek dat ik regelmatig hoorde als kind. Gaande van strips als Kiekeboe en Suske en Wiske tot jeugdboeken in alle soorten en maten. Wekelijkse bezoeken aan de bibliotheek waren dan ook vanzelfsprekend.

​

Koning van Katoren van Jan Terlouw, De Heksen en De GVR van Roald Dahl, Chico en Vlucht uit Belfast van R.H. Schoemans maakten om uiteenlopende redenen diepe indruk op mij. Waar ik in de eerste boeken kon wegdromen in fantasiewerelden, bleven vooral het ontnuchterende en rauwe bestaan van de hoofdpersonages hangen bij het lezen van de twee laatste boeken.

​

Ondertussen is duidelijk geworden dat ook cinema en televisie me boeien. Thuis keken we naar programma’s zoals De Drie Wijzen, Alles Kan Beter en Morgen Maandag. Dit voedde mijn honger naar een breed spectrum aan kennis nog meer. Documentaires over uiteenlopende thema’s kunnen me volledig opslokken: van Drive to Survive, waarin we ondergedompeld worden in de wereld van de Formule 1, tot true-crimeprogramma's die ik graag bekijk of beluister in  podcastvorm.

​

Toon Hermans, stand-upcomedian avant la lettre en nog zoveel meer dan dat, was de eerste cabaretier met wie ik mocht kennismaken. In tegenstelling tot hedendaagse conferenciers bracht hij geen maatschappijkritiek en schuurde hij niet tegen de grenzen van het aanvaardbare. Toon had een zachte, reflecterende en melancholische stijl, die hij uitdrukte in tekst, lied, woord en drama. Hij speelde met taal en vond schoonheid in het alledaagse. 

Intussen is mijn smaakpalet aan comedians flink uitgebreid. Waar Trevor Noah sociaal onrecht en het politieke landschap verhalend aan de kaak stelt, brengt Michael McIntyre herkenbare situaties op een luchtige, grappige manier. Jimmy Carr daarentegen is droog, kil en ongemeen scherp — maar ook die vorm van humor verdient zijn plek. 

​

Pinksterweekend is heilig in Olen. Ook voor mij. Dat staat namelijk gelijk aan Gladiolen. Dit tweedaagse festival, dat in 2025 werd uitgeroepen tot "Best Small Festival" op de European Festival Awards, vindt letterlijk en figuurlijk plaats onder de kerktoren van Onze-Lieve-Vrouw Olen. Bijna elke dorpsbewoner draagt er zijn of haar steentje aan bij: meehelpen bij de opbouw of afbraak van de imposante tenten, pinten tappen achter een van de vele togen, polsbandjes controleren aan de ingang of artiesten backstage in de watten leggen. Die betrokkenheid maakt Gladiolen zoveel meer dan een muziekfestival — het verbindt mensen, versterkt het gemeenschapsgevoel en laat het dorp écht samenkomen. Hoewel Gladiolen dit jaar maar liefst 30.000 bezoekers verwelkomde, blijft het voor de Olenaars vooral het festival van het dorp. Die sterke lokale verankering maakt het uniek. Een groot deel van de opbrengst vloeit dan ook terug naar de vele verenigingen die Gladiolen mogelijk maken, jaar na jaar.

​

De laatste keer dat ik in een schouwburg of concertzaal was, was voor een optreden van André Rieu. Herkenbare melodieën, uitgevoerd door een orkest bestaande uit vijftig musici in een groots decor, dat zelfs mensen die normaal niet van klassieke muziek houden weet te betoveren. De keer ervoor stond ik in Oostende, in Park De Nieuwe Koers, tussen duizenden heavy- en industrialmetal-fans mee te zingen met Duitse band Rammstein. De teksten staan bol van dubbelzinnigheden; luisteraars die verder willen gaan dan het shockeffect, horen maatschappijkritiek die paradoxaal genoeg soms het tegenovergestelde bedoelt van wat er wordt gezongen.

​​​

Cultuur beleven hoort niet enkel thuis in theaters of musea; het leeft evenzeer in elke reis die ik maak. Maanden op voorhand kan ik me verliezen in het lezen van reisblogs, het uitpluizen van routes en het doorbladeren van beduimelde reisgidsen. Ik verdiep me in de rijke geschiedenis van de plaatsen die ik wil aandoen -— vaak met slapeloze nachten tot gevolg, gedreven door nieuwsgierigheid en verwondering. Eenmaal onderweg, zoek ik het leven zoals het werkelijk is — achter de façades, voorbij de toeristische drukte. Het ontroert me om te zien hoe mijn reisgezelschap voelt wat ik voel en de wereld even niet door het scherm van hun telefoon bekijkt, maar met hun eigen ogen ziet, met hun eigen oren beluistert en proeft van wat om hen heen leeft.

​

Eigenlijk heb ik mijn ervaringen met cultuur zelden gedeeld — op een enkel berichtje na aan vriendinnen, waarin ik hen aanraadde een programma te bekijken of hen aanspoorde naar een voorstelling te gaan. Het bleef meestal bij dat ene duwtje, nooit bij echte uitwisseling. Voor mij is cultuur vooral verbonden met het sociale aspect: mensen ontmoeten in een ongedwongen sfeer, waarin cultuur ons op een natuurlijke manier samenbrengt. Niet doelbewust, maar wel betekenisvol.

Met deze opdracht wil ik een eerste stap zetten om bewuster om te gaan met cultuur — om niet alleen te beleven, maar ook te reflecteren, te delen en te koesteren wat het met me doet.

​

Ik moet bekennen dat ik bij het lezen van de opdracht vreesde dat ik de laatste jaren door het drukke gezinsleven te weinig tijd had om mezelf cultureel te verrijken. Maar na het schrijven van bovenstaande besef ik dat ik gelukkig toch voldoende ruimte heb genomen  voor cultuur, in al haar vormen. Misschien moet ik hier dan ook de oorzaak zoeken van de wanorde in mijn huishouden. Een mens moet immers keuzes maken.